دکتر سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رییس جمهوری، در گردهمایی دانشجویان استعداد درخشان دانشگاه های علوم پزشکی که با حضور وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در دانشگاه شهید بهشتی برگزار شد، با بیان این سوال که نخبه به چه کسی گفته می شود؟ بیان کرد: آیا کسی که نفر اول کنکور است نخبه محسوب می شود؟ آیا به واسطه رتبه آوردن در المپیادها باید کسی را نخبه دانست؟ این نوع برخورد برخوردی است که در اقتصاد نفتی رایج است.
وی توضیح داد: در دانشگاه ها به جوانان آموخته نمی شود که چگونه زندگی کنند. قرار است جوانان به واسطه تحصیلی که دارند چیزی را تغییر دهند. قرار نیست ما فارغ التحصیلان را یک تحدید برای جامعه تلقی کنیم و مدام بیاندیشیم که چطور برای آنها شغل ایجاد کنیم؟
ستاری افزود: در حالی که جوانان به دانشگاه می روند باید با خود بیاندیشند که بعد از سالها تحصیل می خواهند به چه چیزی دست یابند. آیا دنبال این هستند که با یک مدرک جایی استخدام شوند؟
وی با مخاطب قرار دادن دانشجویان استعدادهای برتر که در این مراسم از آنها تقدیر شد، گفت: دید شما نسبت به ما چیست!؟ آیا دولت را غول چراغ جادو می دانید که بدون کمک شما می توانیم تغییرات ایجاد کنیم؟ چون دولت پولی که از اقتصاد نفتی حاصل می شود را در دست دارد نباید از مردم کمک بگیرد؟
رییس بنیاد ملی نخبگان ایران تاکید کرد: این انتظار در تمامی سطوح جامعه دیده می شود. از قیمت شیر و ماست گرفته، تا بحث دانشگاه. این در حالی است که وقتی ما درباره دانشگاه کارآفرین صحبت میکنیم یعنی درصدی از پژوهش دانشگاه ها از محل فروش فناوری و ارتباط با صنعت و همچنین شرکت های دانش بنیان ایجاد شود. چه این شرکت ها برای اساتید دانشگاه ها و چه برای دانشجویان باشد.
نایب رییس هیئت امنای صندوق نوآوری و شکوفایی با تاکید بر مسئولیت دانشگاه بر ایجاد شرکت های دانش بنیان افزود: دانشگاه ها باید بررسی کنند چه چیزی را تحویل جامعه می دهند. باید بین 2 تا 5 سال این شرکت ها حمایت شوند تا بتوانند کارآفرینی کنند. در قبال این حمایت هم دانشگاه می تواند درصدی از فروش شرکت ها را بپذیرد.
ستاری علت مغفول ماندن رشته های پزشکی را پژوهش عنوان کرد و گفت: در این حوزه به دانشجویان، پژوهش آموزش داده نمی شود. به آنها نمی گوییم چطور نوآوری داشته باشند و بتوانند کارآفرینی کنند.
وی با اشاره به تعاملات سازنده ای که در این دوره با دکتر هاشمی (وزیر بهداشت) روی داده است افزود: تلاش داریم تا بتوانیم تفکرات مربوط به حوزه پژوهش را در دانشگاه های حوزه پزشکی تغییر دهیم.
مرز میان رشته های علمی از بین رفته است
رئیس هیئت امنای صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور در ادامه بیان کرد: اگر نگاهی به رشته های جدید دنیا از جمله علوم شناختی، سلول های بنیادی و حتی گیاهان دارویی داشته باشیم متوجه خواهیم شد که مرزهای بین دانشکده های پزشکی و مهندسی شکسته شده است. بسیاری اشخاص هنر خوانده اند و در چنین حوزه هایی فعال هستند.
وی توضیح داد: دنیای امروز دنیایی نیست که شما بخواهید مرز مشخصی بین علوم بگذارید. امروزه اغلب رشته های بین رشته ای در دنیا مطرح شده اند. حتی متخصصان ژنتیکی داریم که پزشک نیستند. اخیرا یکی از فارغ التحصیلان ما در «سیلیکون ولی»، شرکت استارتاپ خود را 140 میلیون دلار فروخته است. این دانشجو در دانشگاه تهران برق خوانده است و سن زیر 30 سال دارد.
معاون علمی و فناوری رییس جمهوری افزود: می توان گفت نسل جدید کارآفرینان ما مدیرعاملان زیر 30 سال هستند. پس راه اصلی در پیشرفت های علمی فقط پزشکی نیست. راه های بسیاری برای طی کردن وجود دارد که باید به آنها هم اهمیت داد.
روزشماری برای روزهای باقی مانده تغییر
ستاری با اشاره به زودگذر بودن زمان و فرصت اندک پیش رو ابراز کرد: مهم این است تا مدتی که در دنیا هستیم بتوانیم تغییری ایجاد کنیم و از خود چیزی برای کشور، مردم و خانواده خود بر جای بگذاریم.
رییس بنیاد ملی نخبگان ادامه داد: من صبح به صبح که خود را در آینه میبینم می اندیشم که چند روز تا پایان دولت باقی مانده است؟ از امروز کمی بیش از 500 روز کاری برای این که بتوانیم یک تغییری ایجاد کنیم باقی مانده است. پس باید تلاش کنیم چیزی از خود به یادگار بگذاریم. این در حالی است که به تنهایی نمی توانیم.
وی افزود: اگر آیین نامه ای تدوین می شود به این خاطر است که بتوانیم تغییری ایجاد کنیم و ایده های خود را جا بیاندازیم. در حوزه بنیاد ملی نخبگان هم به همین شکل تلاش کردیم تا کار را به استعدادهای برتر بسپاریم.
ستاری در توضیح این تغییر گفت: انتخاب نخبگان را به دانشگاه ها سپردیم. کاری که پیش از این توسط بنیاد ملی نخبگان صورت می گرفت. در حالی که ما نه دانشجو را می شناختیم و نه مانند استاد راهنما بالای سر او بودیم و نه مانند دانشگاه فعالیت های او را زیر نظر داشتیم. پس بهترین کار این بود که این انتخاب را به دانشگاه بسپاریم.
وی ادامه داد: ما ساختار فکری و مکانیزم مشخصی برای حمایت از نخبگان داریم تا هیچ پول و کمکی بدون مسئولیت حتی به نفرات اول کنکور و المپیادها داده نشود. برای هر هزینه ای باید یک مسئولیت وجود داشته باشد. مسئله ای که در زندگی شخصی شما هم وجود دارد.
معاون علمی و فناوری رییس جمهوری با اشاره به انتخاب نخبگان که به دانشگاه ها سپرده شده است افزود: آمادگی داریم باز هم این اختیارات را واگذار کنیم. چرا که ما به دانشجو به اندازه استاد و دانشگاه نزدیک نیستیم. اما مهم تر از تسهیلات مالی بنیاد، نوع حمایت هایی است که بنیاد با حوزه های دیگر دارد.
پایه اصلی اقتصاد دانش بنیان نیروی تحصیل کرده جوان است
نایب رییس هیئت امنای صندوق نوآوری و شکوفایی در ادامه بیان کرد: معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، از شرکت های دانش بنیان و کارآفرینی که توسط جوانان و دانشجویان تاسیس می شود، حمایت می کند؛ به شرطی که نخبگان از ابتدای راه به حقوق و درآمد خود نیاندیشند. آینده را خود شما می سازید. جوانان همیشه آینده را دارند.
ستاری پایه اصلی اقتصاد دانش بنیان را نیروی تحصیل کرده جوان زیر 30 سال دانست و گفت: تنها جوان است که تن به ریسک می دهد، همان ریسکی که در دوره هشت سال جنگ تحمیلی در ایران رخ داد. چون وقتی سن بالا می رود قابلیت ریسک پذیری کاهش پیدا می کند.
وی از نخبگان خواست تا خارج از تفکرات سنتی حرکت و به مقوله دانش بنیان، پژوهش و کارآفرینی بیشتر فکر کنند، که در این صورت بنیاد ملی نخبگان و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری هم از آنها حمایت خواهد کرد.
تحویل سالیانه 30 دانشمند برتر پزشکی به کشور
رییس بنیاد ملی نخبگان از جمله اقدامات دیگری که با همکاری وزارت بهداشت صورت گرفته است را مقوله MD-PHD عنوان کرد و گفت: تصمیم داریم سالی 20 تا 30 دانشمند برتر در حوزه پزشکی به جامعه تحویل دهیم و امیدواریم این برنامه به نتیجه برسد.
وی افزود: اخیرا یک برنامه حمایتی دیگر در بخش استادان سرآمد قرار داده ایم که امسال برای 150 استاد برتر سرآمد کشور با تاکید بر جوان و زیر 40 سال بودن که مقالات با امتیاز بالا دارند به صورت خاص برنامه داریم.
ستاری تاکید کرد: هیچ کمکی بدون مسئولیت از طرف دولت نباید صورت بگیرد. باید یک محیط رقابتی شکل بگیرد. حتی المپیادی ها باید از سال دوم رقابت داشته باشند. دانشگاه است که به ما می گوید چه کسی در سال دوم، سوم و چهارم رتبه اش از کسی که روز اول وارد بنیاد ملی نخبگان شده بالاتر است.
وی با اشاره به رعایت این مسئله در مقوله اساتید سرآمد توضیح داد: کلوپی راه اندازی شده است که تعداد نفرات آن گسترش پیدا خواهد کرد. در این کلوپ اساتید رقابت دارند و هر سال کسی که تلاش بیشتری کرده است جایگزین کسانی می شود که نتوانسته اند فعال باشند.
رییس بنیاد ملی نخبگان ادامه داد: تلاش داریم تا با همکاری بیشتر بین بنیاد ملی نخبگان و استعدادهای درخشان، نخبگان از سردرگمی این مسئله که از کدام کانال مسائل خود را دنبال کنند خارج شوند و تمام موارد از یک کانال مشخص اطلاع رسانی و پیگیری شود.
وی درباره تسهیلات سربازی نخبگان گفت: این مسئله هم از همین کانال دنبال می شود و ما از طریق طریق سامانه «ثریا» به عنوان بانک اطلاعاتی جامع نخبگان و استعدادهای برتر نفرات معرفی شده را مورد بررسی قرار می دهیم.
براساس این گزارش، در این مراسم پیش از برپایی ضیافت افطار، با حضور دکتر سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رییس جمهوری و دکتر سیدحسن قاضی زاده هاشمی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از استعدادهای درخشان دانشجویی حوزه پزشکی سراسر کشور تقدیر به عمل آمد.
منبع: معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری
